Vissen als gezondheidsindicatoren voor de toestand van het Zeeschelde-ecosysteem
Maes, J.; Belpaire, C.; Breine, J.; Goemans, G. (2005). Vissen als gezondheidsindicatoren voor de toestand van het Zeeschelde-ecosysteem. Water Nieuwsbrief 17: 1-7
In: Water: Nieuwsbrief over het Integraal Waterbeheer in Vlaanderen. v.z.w. WATER: Boechout.
Informatie uit historische bronnen zoals vroeg-wetenschappelijke publicaties en diverse geschriften zoalspachtencohiers en tolregisters, maar ook gravures of schilderijen leert dat het visbestand van onverstoordebrakwatergebieden van nature zeer divers is. In de overgangszones tussen zee en rivier komen zowel zeealsriviervissen voor en trekvissen passeren het estuarium tijdens de paaimigratie tussen zoet en zoutwater. Historische informatie is van cruciaal belang bij het definiëren van een referentietoestand vooreen visbestand, vooral in gebieden zoals Vlaanderen waar geen onverstoorde ecosystemen meer zijn.Deze referentietoestand kan dan gebruikt worden om de toestand van het huidige visbestand te evalueren.Voor de Zeeschelde werd een referentievisbestand opgesteld aan de hand van gegevens die dateren vande periode 1842 - 1945. Grote trekvissen zoals de steur en de elft zijn vandaag verdwenen. Anderetrekvispopululaties zoals bot, fint en spiering zijn nog aanwezig en hun migraties worden steeds minderbelemmerd door periodieke tekorten in zuurstofconcentratie langsheen de Zeeschelde. Zeevissen gebruikende Zeeschelde stroomafwaarts Antwerpen als een kinderkamer: Ze groeien er op tijdens de eerste maandenvan hun leven. De kinderkamerfunctie van de Zeeschelde voor riviervis blijft sterk onderbenut. Dijkenhebben de relatie tussen de bedding en natuurlijke overstromingsgebieden, die fungeren als paaihabitat,doorbroken. Door het toevoegen van gecontroleerde overstromingsgebieden aan het buitendijks gebiedvan de Zeeschelde zullen de rivierpopulaties wellicht herstellen, op voorwaarde de eveneens dewaterkwaliteit van de Zeeschelde sterk verbetert. Twee instrumenten werden aangewend om hetZeeschelde ecosysteem te evalueren: een estuariene index voor biotische integriteit (EBI) berekend opbasis van de structuur van de visgemeenschap en de concentratie van polluenten in paling, gevangen inde Zeeschelde. De EBI score varieert tussen slecht en matig en palingweefsel bleek gecontamineerd methoge tot extreme concentraties aan PCB, seleen, DDT and gebromeerde vlamvertragers. Beide resultatengeven aan dat de Zeeschelde een zeer sterk verontreinigde rivier blijft.
All data in the Integrated Marine Information System (IMIS) is subject to the VLIZ privacy policy
